Psikolojide Bastırma Ne Demek ?

Yegrek

Global Mod
Global Mod
**Psikolojide Bastırma Nedir?**

Psikolojide bastırma, bireylerin istemedikleri ya da hoşlanmadıkları düşünce, his veya anılarını bilinçli olarak unutmaya ya da görmezden gelmeye çalıştıkları bir savunma mekanizmasıdır. Sigmund Freud'un psikanalitik teorisinde, bastırma önemli bir yer tutar ve kişilerin bilinç dışı süreçler aracılığıyla rahatsız edici ya da tehdit edici dürtülerden korunmalarına yardımcı olur. Bu psikolojik savunma, bireyin içsel çatışmalarını daha kolay yönetebilmesi için bir yol olarak gelişmiştir. Ancak, bastırma süreci çok karmaşık olabilir ve zamanla duygusal ya da psikolojik sorunlara yol açabilir.

**Bastırma Süreci Nasıl İşler?**

Bastırma, bir olay ya da düşüncenin bilinçli zihin tarafından reddedilmesiyle başlar. İnsan beyni, rahatsız edici düşünceleri, anıları ya da duyguları bastırarak, bunlardan uzak durmaya çalışır. Ancak, bu düşünceler ve duygular bilinç dışına itildiğinde, bilinç dışı zihin bu anıları saklar ve gerektiğinde tetiklenebilirler. Bastırma çoğunlukla bireylerin psikolojik bir denge sağlamak için başvurduğu bir strateji olarak görülür. Örneğin, geçmişte yaşanan travmatik bir olay, bir kişi tarafından unutulmuş gibi davranılabilir, ancak bu olay bilinç dışı düzeyde hala etkisini sürdürebilir.

**Bastırma ile İlgili Örnekler**

Bastırmanın örnekleri günlük hayatta çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilir. Örneğin, bir kişi çocukluk döneminde yaşadığı travmatik bir kazayı unutmaya çalışabilir ve bu konuda herhangi bir hatıra ya da duyguya sahip olmadığını söyleyebilir. Ancak, kazanın izleri bilinç dışı düzeyde hâlâ var olabilir ve kişi, bu konuyu düşündüğünde güçlü duygusal tepkiler verebilir. Bir başka örnek de, bireyin kaybettiği bir yakınını derinden üzüntü duyarak kabul etmemesi ve kaybı kabullenmeye çalışmasıdır. Kişi bu kaybı bastırarak duygusal olarak sağlıklı bir şekilde başa çıkmaya çalışır, ancak zamanla bu durum depresyon ya da anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir.

**Bastırma ve Freud'un Teorisi**

Sigmund Freud, bastırmayı insan zihninin koruyucu bir işlevi olarak görmüştür. Freud'a göre, insanlar, toplumsal ve kültürel normlara uymak için bastırma mekanizmasını kullanarak, rahatsız edici düşünce ve duyguları bilinç dışına atarlar. Bu şekilde birey, toplumsal yaşamda daha uyumlu olabilir, ancak bu bastırma süreçlerinin uzun vadede psikolojik sorunlara yol açabileceği belirtilmiştir. Freud'un psikanaliz kuramında, bastırma, bireyin bilinçli zihinle başa çıkamayacağı duygularla başa çıkmasını sağlayan bir araçtır.

**Bastırma ve Psikolojik Sorunlar**

Bastırmanın uzun vadeli etkileri, bireyde psikolojik sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bastırma, bireyi geçici olarak rahatlatabilir, ancak bastırılan duygular, bir süre sonra bilinç dışından yüzeye çıkabilir ve kişinin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Örneğin, bastırılan öfke, depresyon, kaygı bozuklukları ya da panik atak gibi durumların tetikleyicisi olabilir. Ayrıca, bastırma kişinin duygusal zekasını geliştirmesini engelleyebilir, çünkü bastırma, duygu ve düşünceleri tanıma ve işleme yeteneğini azaltır.

**Bastırma ve Duygusal Zeka**

Duygusal zeka, bireyin duygularını tanıma, anlama ve bunlarla başa çıkma becerisidir. Bastırma mekanizması, duygusal zekayı zayıflatabilir çünkü kişi, bastırdığı duyguları anlamaya ve işlemeye çalışmaz. Bastırma, duyguların doğru şekilde ifade edilmemesine neden olabilir. Bunun yerine, kişi bu duyguları bastırarak onları görmezden gelir. Duygusal zekanın gelişmesi için, duyguların farkında olmak ve onlarla yüzleşmek önemlidir. Bastırma ise bu süreci engeller, çünkü kişi kendi duygusal durumlarını tanıyamaz ve duygusal anlamda olgunlaşamaz.

**Bastırma ile Başa Çıkmak Mümkün Müdür?**

Bastırma, kişisel gelişim için engelleyici olabilir, ancak bunun üstesinden gelmek mümkündür. Bastırılan duygularla başa çıkmak için terapötik müdahaleler gerekebilir. Psikanaliz, bireylerin bilinç dışındaki bastırılmış düşünce ve duyguları keşfetmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, bilişsel-davranışçı terapi (BDT) gibi diğer psikoterapi türleri de, bastırma davranışlarını anlamak ve değiştirmek için etkili yöntemler sunar. Terapistler, bireylerin bastırılmış duygularını tanımasına, ifade etmesine ve sağlıklı bir şekilde işlemelerine yardımcı olurlar. Ayrıca, mindfulness ve duygusal farkındalık gibi teknikler de bastırmayı aşmak için faydalı olabilir.

**Bastırma ve Stres İlişkisi**

Bastırma, uzun vadede stres seviyelerinin artmasına neden olabilir. Bastırılan duygular, zamanla vücutta fiziksel ya da psikolojik gerginliğe yol açabilir. Bu durum, stresin artmasına ve kişinin ruh halinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olabilir. Özellikle, bastırılan duyguların sürekli olarak bastırılmaya çalışılması, kişinin stres seviyelerinin sürekli yüksek kalmasına yol açabilir. Bu nedenle, duygusal farkındalık ve ifade etme becerileri, stresle başa çıkmada önemli rol oynar.

**Bastırma ve Kendilik Gelişimi**

Kendilik gelişimi, kişinin öz farkındalık kazanarak duygusal ve psikolojik olgunlaşma sürecidir. Bastırma, bu süreci engelleyebilir çünkü kişi kendi duygularını tanıma ve bu duyguları kabul etme fırsatını kaçırır. Bastırılan duygular, kişiliğin bazı yönlerini gizleyebilir ve bu da bireyin özdeğerini olumsuz yönde etkileyebilir. Kendilik gelişimi için duyguların ifade edilmesi ve kabul edilmesi önemlidir. Bastırma yerine, duygusal açıdan sağlıklı bir şekilde yüzleşme, daha sağlam bir benlik duygusu oluşturmada yardımcı olabilir.

**Sonuç**

Psikolojide bastırma, bireylerin rahatsız edici düşünceleri, hisleri ve anıları bilinç dışına iterek başa çıkmalarını sağlamak için kullandıkları bir savunma mekanizmasıdır. Bastırma, kısa vadede koruyucu bir mekanizma olarak işlev görse de, uzun vadede psikolojik sorunlara yol açabilir. Bastırmanın etkilerini anlamak ve sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için terapötik müdahalelere başvurmak önemlidir. Duygusal farkındalık, kendilik gelişimi ve sağlıklı başa çıkma stratejileri, bastırma ile mücadelede etkili araçlar olabilir.