class=”cf”>

ABD’de bulunan California Berkeley Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı, cep telefonu kullanımının insan sağlığına tesirleri üzerine dünyanın dört bir yanında meydana getirilen 46 değişik emek vermeyi inceledi. Araştırmanın sonucunda, 10 senelik bir süre içinde toplam 1000 saat özetlemek gerekirse günde averaj 17 dakika cep telefonu kullanmanın, kişilerin beyinlerinde kanserli tümörlerin gelişme riskini yüzde 60 artırdığı sonucuna ulaşıldı.

Daily Mail’de yer edinen habere nazaran, Berkeley uzmanları, cep telefonu kullanımı ve sağlığa etkilerine dair geniş bir fotoğraf elde etmek için ABD, İsveç, Birleşik Krallık, Japonya, Güney Kore ve Yeni Zelanda’da daha öncesinden meydana gelen emekleri inceledi. Berkeley ekibi araştırmayı Güney Kore Ulusal Kanser Merkezi ve Seul Ulusal Üniversitesi işbirliğiyle yürüttü.

Geçmişte yapılmış çalışmalara istatistiksel çözümleme tatbik eden Berkeley uzmanları, cep telefonu radyasyonu ile artan tümör gelişme riski içinde ‘açık bir bağlantı’ buldu.

class=”cf”>

Uzmanların incelemiş olduğu araştırmaların sonuçlarına tek tek bakıldığında net bir tablo oluşmuyordu. Ancak ‘yüksek kaliteli metodoloji’ uygulanan araştırmalara odaklanan araştırmacılar, cep telefonu radyasyonu ile tümör riski içinde açık bir bağlantı bulunduğunu tespit etti: 10 yıl süresince her gün günde 17 dakika cep telefonu kullanan kişilerin beyinlerinde kanserli tümör riskinin yüzde 60 arttığı sonucuna varıldı.

Bulguları Uluslararası Çevre Araştırmaları ve Halk Sağlığı Dergisi’nde piyasaya çıkan araştırmanın yazarları, mobil sinyallerden meydana gelen radyasyonun ‘hücresel mekanizmalara müdahale ettiğini’ ve aşırı olması durumunda DNA hasarına, tümörlere ve hatta hücre ölümüne yol açan stres proteinlerinin oluşmasına niçin olabileceğini belirtti.

CEP TELEFONU YERİNE SABİT HAT KULLANIN

Araştırmanın başyazarı Joel Moskowitz cep telefonu kullanımı ile kanser arasındaki bağlantıyı inceleyen çalışmaların çoğunun tartışmalı bulunduğunu belirterek bunun son aşama duyarlı bir siyasal mevzu bulunduğunun altını çizdi.

Moskowitz, insanların maruz kaldıkları radyasyonu azaltmak için cep telefonlarını kullanma sürelerini en aza indirmeleri, telefonları vücutlarından uzak tutmaları ve eğer mümkünse aramalar için durağan hat kullanmaları icap ettiğini beyan etti ve “Cep telefonunu kullanmayacaksanız WiFi ve Bluetooth’u kapatın” uyarısında bulunmuş oldu.

class=”cf”>

Diğer taraftan Cancer Research UK’in CEO’su Michelle Mitchell, bu incelemenin cep telefonlarının esenlik üstündeki etkilerine ilişkin önceki araştırmaların bulgularını değerlendirdiğini hatırlatarak sonuçların oldukça karışık bulunduğunu söylemiş oldu. 

Örneğin çabalama kapsamındaki 46 araştırmadan bazıları hayvanlar üstünde yapılırken, ötekiler esasen kanser olan insanları karşılaştırılarak gerçekleştirildi. Bazı çalışmalarda insanları zaman içinde izlemek yerine geçmişte ne kadar süre cep telefonu kullandıklarını hatırlamaları istendi.

class=”cf”>

UZUN VADELİ ETKİLERİ HALEN ARAŞTIRILIYOR

Kamuoyu araştırmalarına nazaran, 2011 senesinde minimum bir mobil cihaza haiz hanelerin oranı yüzde 87’yken bu oran 2020’de yüzde 95’in üzerine çıktı. Cep telefonu kullanımının uzun vadeli etkileriyle ilgili araştırmalar ise halen devam ediyor. Genel olarak en güçlü bilimsel kanıtlar, cep telefonu kullanmanın kanser riskini artırmadığını gösteriyor.

Örneğin, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) internet sayfasında ‘cep telefonlarının yaymış olduğu radyo frekansı enerjisine maruz kalmanın niçin olduğu esenlik problemlerine dair tutarlı yada güvenilir bilimsel kanıt bulunmadığı’ belirtiliyor. Daily Mail’e konuşan İngiltere Halk Sağlığı Sözcüsü de “Önerilen seviyelerin altında olması şartıyla elektromanyetik alanlara maruz kalmanın esenlik üstünde negatif tesirleri olduğuna dair ikna edici bir kanıt yoktur” ifadelerini kullandı.

class=”cf”>

Diğer taraftan ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) Ulusal Çevre Sağlığı Merkezi’nin eski direktörü tarafınca, 1 Mart 2021’de cep telefonları tarafınca yayılan radyofrekans radyasyonunun “yüksek bir olasılık” olduğu sonucuna varan bir rapor yayınlandı.

Moskowitz de kanser ile telefonlar içinde hiçbir bağlantı olmadığını gösteren çalışmaların çoğunun cep telefonu endüstrisi tarafınca tamamen yada kısmen finanse edildiğini söylemiş oldu. Moskowitz, daha geniş resme bakılırsa ve birden fazla çabalama karşılaştırılsa bir bağlantı olduğuna dair belirgin kanıtlar bulunduğunun altını çizerek,  “Arada bağlantı olduğu fikrini destekleyen birçok uzman, kablosuz cihazların modülasyonunun ışınım enerjisini ‘biyolojik olarak daha etken’ hale getirdiğini söylüyor” diye konuştu. 

class=”cf”>

Moskowitz, “Radyo frekansı radyasyona maruz kalmanın sağlığımıza riskleri hakkında daha oldukça araştırma yapılmamasının en mühim sebeplerinden biri, ABD hükümetinin 1990’larda bu araştırmaları finanse etmeyi bırakmasıdır” dedi.

2018’DEKİ ARAŞTIRMAYI FDA REDDETTİ

Ulusal Çevre Sağlığı Bilimleri Enstitüsü Ulusal Toksikoloji Programı tarafınca neticeleri 2018’de piyasaya çıkan ve cep telefonu radyasyonundan meydana gelen kanserojenliğin ‘açık kanıtlarını’ kabul eden 30 milyon dolarlık bir kemirgen emek vermesi yapılmış oldu. Ancak FDA, bu çalışmanın bulgularını reddetti ve insanoğlu için geçerli kabul etmediği bulguları ‘aşırı abartılı’ olarak nitelendirdi.

Mobil cihazlardan yayılan iyonlaştırıcı olmayan elektromanyetik alanların esenlik üstündeki etkilerini araştıran 250’den fazla bilim insanı, esenlik ikazları ve daha güçlü maruz kalma limitleri talep eden Uluslararası EMF Bilim İnsanı Çağrısı’na imza attı. Moskowitz, “Bu radyasyonun sağlığımıza zararı olan olduğu mevzusunda aynı düşünce olan birçok bilim insanı var” dedi.

Çelişkili araştırma neticeleri, değişik açıklamalar... 6 soruda cep telefonu kanser ilişkisi

VÜCUTTAN 25 CM UZAKTA TUTMAK RİSKİ 10.000 KAT AZALTIYOR

Moskowitz ek olarak, telefonu vücudumuzdan averaj 25 santimetre uzakta tutmanın maruz kalınan radyasyonu 10.000 kat azalttığını da söyleyerek, “Mesafe arkadaşınızdır, bu yüzden, kulağınıza tutmak yerine hoparlörü kullanarak arama yapın” dedi.

• Peki cep telefonlarından yayılan ışınım hakikaten tehlikeli boyutta mı?

• Uzun süre cep telefonu kullanımı bellek ve öğrenme problemlerine niçin olur mu?

• Cep telefonlarını yattığımız odada tutmak ya da yastığın altına koymak zararı olan mı?

• Çocuklar için durum daha mı riskli?

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Onur Ulu, hurriyet.com.tr’nin sorularını yanıtladı…

POTANSİYEL OLARAK TEHLİKELİ

Cep telefonlarından yayılan ışınım tehlikeli mi?

Cep telefonlarının günlük yaşamımıza girmiş olduğu ilk zamanlardan itibaren insanların kaygı duyduğu yegâne şey bu cihazların insan sağlığına olan negatif tesirleri oldu. Cep telefonları halk içinde malum ve tıbbi görüntülemelerde kullanılan tehlikeli ışınım tipi olan “iyonlaştırıcı ışınım” yaymazlar. Yaydıkları ışınım “iyonlaştırıcı olmayan” ve son aşama düşük enerjili radyasyondur.

Telefonlar yetkili internasyonal merkezler tarafınca belirlenen güvenli ışınım değerlerine nazaran üretilir. Bu değerler telefonların birçoğumuzun okumadığı teknik özellikler kitapçıklarında belirtiliyor. Sorunuza net bir yanıt olarak, her ne kadar güvenli olduğu ifade edilse de potansiyel olarak tehlikeli diyebilirim.

Telefon kullanımı arttıkça, kanser vakaları da doğru oranda artıyor mu?

Bununla ilgili literatürde birçok çabalama mevcut. En oldukça ses getirenlerden bir tanesi 2011 senesinde İsveç Örebro Üniversitesi’nde meydana getirilen ve bilhassa 20 yaş öncesinde cep telefonu kullanmaya süregelen kişilerde beyin kanseri riskinin arttığını ileri devam eden çalışmadır. Buna karşın başka ülkelerde meydana getirilen oldukça merkezli birçok epidemiyolojik çalışmanın neticeleri da beyin kanser olgu sayılarının cep telefonlarının kullanıma girmesiyle değişmediği yönünde.

Mesela “Interphone”, 13 değişik ülkeyi içeren, geniş bir hasta ve denetim grubunun karşılaştırıldığı 2012 senesinde neticeleri açıklanan bir çabalama. Sonuçlara nazaran beyin kanserinin yanı sıra menenjiom ve akustik şıvannom benzer halde değişik tümörlerin de gelişmesinde cep telefonlarının bir katkısı yok. Ancak araştırma, cep telefonunu aşırı kullanan kişilerde gliyom riskinin yüzde 40 daha oldukça bulunduğunu gösterdi. 

MÜMKÜN OLDUĞUNCA BU CİHAZLARLA AZ TEMASTA OLUN

Neden bazı araştırmalar oldukça tehlikeli derken bazıları cep telefonu-kanser ilişkisinin olmadığını söylüyor. Sizce bu şekilde bir risk var mı?

Bilimde doğru tektir. Buna karşın çalışmaların/araştırmaların güvenilir olması için doğru verileri, doğru metodolojiyle işlemek ve sonucu değiştirecek faktörleri de hesaba katmak gerekir. Birçok çalışmada değişik sonuçların elde edilmesinin sebebi budur. Yapılması ihtiyaç duyulan, kanıt düzeyi yüksek, tercihen oldukça merkezli yapılmış çalışmaların sonuçlarına güvenmek.

Bir öteki mesele kanser yada iyi huylu tümör oluşumunu etkileyen cep telefonundan başka birçok faktörün olması ve bu sürecin uzun seneler gerektirmesi. Tümör oluşumunda kişinin genetik yatkınlığı, genel sağlığı, stres faktörleri ve dış etkenler oldukça önemlidir. Radyasyon oranı düşük olsa bile, cep telefonunun sizde kanser hayata geçirmeye azca da olsa tesiri var ise bu oran sizin için yüzde 100 olmuş anlama gelir.

Sonuçta risk sıfır değildir. Bilimsel araştırmalar da esasen bu oranı bulmayı hedefler. Kişisel görüşüm mümkün olduğunca bu cihazlarla azca temas oluşturmak gerektiği yönünde.

UZUN SÜRE KULLANIMI BEYNİ UYUŞTURUYOR

Cep telefonlarıyla uzun süre konuşmak ve devamlı yakınımızda tutmak sağlığımızı iyi mi etkiliyor? Beynimiz, sinir sistemimiz, bellek ve öğrenme üstünde ne benzer halde tesirleri var?

Cep telefonları ve bilhassa akıllı telefonlar bence bir halk sağlığı problemi haline geldi. Yaydığı radyasyonun etkilerinden kaygılandığımızdan daha oldukça, bu telefonların beynimizin bilişsel işlevlerine, hafızamıza ve toplumsal ilişkilere verdiği zarardan bahsetmemiz ve bu soruna odaklanmamız lazım.

En basitinden vasıta kullanırken cep telefonu kullanmanın niçin olduğu trafik kazalarında ölen yada sakat kalan insanların sayısı güvenilir olun bu cihazların mümkün kanser oluşturduğu insanların sayısından daha fazladır. Bu cihazların günlük yaşamımızı kolaylaştıran sayısız uygulaması ve özelliği olduğu yadsınamaz. Buna karşın uzun süre kullanımının kaba tabirle “beynimizi uyuşturan” bir yanı da var. Özellikle yeni bir şey öğrenme ve isim, yüz hafızası üstünde oldukça negatif tesirleri mevcut. Bu durum halk içinde “bunama” tabir edilen Alzheimer hastalığı benzer halde demans oluşturan patolojiler için risk faktörü olabilir.

Beyin kullanıldıkça sağlıklı kalır. Aşırı cep telefonu kullanımı bunu engelliyor. Beynimizin sağlığı için onu daha oldukça kullanalım. 

ÇOCUKLAR RADYASYONA KARŞI ÇOK DAHA DUYARLI

Özellikle evlatların ellerinden düşmeyen telefonlar günde averaj ne kadar süre kullanılmalı? Çocuklarda kanser riski daha mı yüksek?

Çocuk beyni gelişim sürecinde maalesef radyasyona oldukça daha duyarlıdır. Bu nedenle biz hekimler bilhassa bebek ve çocuklarda olabildiğince MR yada ultrason benzer halde ışınım içermeyen radyolojik teşhis yöntemlerini kullanmaya itina gösteririz. Bu negatif durum cep telefonu kullanımında da potansiyel olarak risk teşkil etmektedir. Örneğin meydana getirilen bir çalışmada aynı doz cep telefonu radyasyonunun erişkinlere nazaran çocuklarda beyinin daha büyük bir kısmına yayılmış olduğu gösterilmiştir. Bunun sebebi evlatların kafalarının daha küçük ve bir bariyer olabilecek kafatası kemiklerinin daha ince olmasıdır. Bu nedenle cep telefonu kullanımında kendimize gösterdiğimiz hassasiyetin oldukça daha fazlasını çocuklarımıza göstermemiz gerekir.

Güvenli telefon kullanım süresi diye bir sayı vermekten ziyade çocuklarda durağan telefon hattı kullanımını özendirmeye, bu mümkün değilse acil durumlarda yada yalnız gereklilik halinde cep telefonu kullanmalarını sağlamaya çaba etmeliyiz. Çocuklarda cep telefonu kullanımının “bağımlılık” kısmı ve yol açmış olduğu ikincil patolojiler ise çocuk psikiyatristlerini ve psikologlarını ilgilendiren mühim bir mesele haline gelmiş durumda.   

Çelişkili araştırma neticeleri, değişik açıklamalar... 6 soruda cep telefonu kanser ilişkisi

ASLA YASTIK ALTINA KOYMAYIN

Gece gözümüzü kapatıp uykuya dalana kadar elimizde kucağımızda, yatağımızda, hatta yastığımızın altında. Cep telefonumuzun yattığımız odada bulunması da riskli bir durum mu? Radyasyon maruziyetini azaltmak için neler yapabiliriz? 

Cep telefonunu mümkün olduğunca vücudumuzdan uzak tutmamız gerekiyor. Bu uyku halinde de geçerli. Asla yapılmaması ihtiyaç duyulan şey telefonun yastık altına koyulup uyunmasıdır. Cep telefonlarının yaymış olduğu ışınım miktarı hattın zayıf olduğu ve iyi çekmediği durumlarda (yastık altında, asansörde, bodrumda vs.) artar. Bu nedenle telefon görüşmelerinin de hattın zayıf olduğu yerlerde yapılmaması yada kısa tutulması şart. Cep telefonundan web kullanımında da mümkünse hücresel hat yerine WiFi hattını kullanmamız ışınım maruziyetini azaltacaktır. 

PANTOLON VE GÖMLEK CEBİNDE TAŞIMAYIN

Gene sık meydana getirilen hatalardan bir tanesi telefonu pantolon yada gömlek ceplerinde taşımaktır. Cep telefonlarının mümkünse el yada sırt çantasında taşınması, bu mümkün değil ise ve vücut teması kaçınılmazsa tayyare moduna alınması önerilmektedir. Görüşmelerin hoparlör ile yapılması yada kulaklık kullanımı da ışınım maruziyetini azaltmak için alabileceğimiz öteki önlemlerdir. 

 

Canlı Borsa – Altın Fiyatları – Döviz Kurları için Bigpara